Bağımlılıklar tedavileri kişilere ve kullandığı maddelere göre ayrılır. Bağımlılık türleri çok çeşitli olmakla beraber insan hayatını ciddi tehdit etmeleri açısından yaygın olarak başvurulan bağımlılık tedavileri keyif verici maddeler üzerine yapılmaktadır. Keyif verici maddeler kısa vadede kişinin ihtiyaç duyduğu rahatlığı, mutluluğu vermesi ve özgüven aşılamasıyla beraber uzun vadede ciddi bilişsel ve fiziksel rahatsızlıklara sebebiyet verir ve sonuçları ölümcül olabilir. Kişiye özgü, özel tedavi yöntemleriyle belirlenen bir tedavi planlaması sonrasında hasta sağlığına kavuşur ve artık madde kullanımına ihtiyaç duymaz. Tedavinin en önemli unsuru ve başarı sağlanması için kişinin tedaviyi kabullenmesi ve istekli olmasıdır.
Bağımlılık tedavileri iki aşamalıdır. Öncelikle tedavi olmak isteyen kişi hastaneye yatırılır ve bu süre zarfında kişinin keyif verici maddelere ulaşımı engellenir ve yoksunlukla mücadele edilir. Psikoterapiyle beraber kişinin ruhsal olarak iyileşme sürecine yardımcı olunur.
Alkol Bağımlılığı
Alkol bağımlılığı, kullanılan alkol miktarının sürekli dikey bir eğride seyretmesi sonucu kişinin aldığı alkolde aynı etkiyi yakalayamaması sebebiyle oluşan, tıpta tolerans olarak adlandırılan bir bağımlılık problemidir. Alkol diğer keyif verici maddelere göre ulaşılması daha kolay ve kullanımının legal olması sebebiyle çok sık karşılaşılan bir bağımlılık türüdür. Yaygın olarak insanlar bunu bir bağımlılık olarak görmeyi reddeder fakat alkolizme yakalanmak kişinin hem sosyal ve aile hayatını hem de sosyoekonomik durumunu oldukça olumsuz etkilemektedir. Alkol bağımlılığı tedavi edilebilir bir hastalıktır. Kişi alkol bağımlılığından kurtulmak için gerekli isteği ve kararlılığı gösterdiği sürece uzman yardımıyla 1 sene içinde alkol bağımlılığını yenebilir.
Eroin Bağımlılığı
Eroin kimyasal bir maddedir ve eroin bağımlılığı madde bağımlılığının en tehlikeli türlerinden biridir. Kısa zamanda ya da tek kullanımda bile bağımlılık yaratabilir. Eroini bir kere deneyimleyen kişi sık sık kullanma ihtiyacı hisseder ve kullanım sonucu kişide mutluluk/rahatlama hissi oluşur. Eroine ulaşamama/kullanamama durumlarında şiddetli yoksunluk krizleri yaşanabilir. Eroin kullanımına başlayan kişi dozunu sabit tutamaz ya da azaltamaz. Eroinin kişiye etki edebilmesi için her kullanımda dozunu arttırması gerekir bu sebeple eroin kullanımına bağlı olarak çok sayıda overdose kaynaklı ölümler ortaya çıkmaktadır. Eroin bağımlılığı tedavi edilebilir bir hastalıktır fakat kişinin buna istekli olması ve uzman kişilerle özel bir tedaviye başlanması gerekir. Tedavi arındırma sürecinde, özellikle tedavinin ilk aşamalarında şiddetli yoksunluk yaşanması sebebiyle ilaç tedavisi yapılır ve aynı zamanda psikoterapiyle tedavi desteklenmektedir.
Amfetamin Bağımlılığı
Amfetamin sentetik bir ilaç türüdür ve kullanımı merkezi sinir sistemini harekete geçirir. Özellikle dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu ve hiperaktivite yaşayan kişiler tarafından kullanılır. Amfetaminin, odaklanma ve performans arttırıcı etkileri verirken, aynı zamanda kişiye ihtiyaç duyduğu enerjiyi ve mutluluk hissini de vererek kısa zamanda bağımlılığa dönüşür ve kişi amfetamin bağımlılığından uzman yardımı almadan kurtulamaz. Genel olarak amfetamin kullanımı yüksek performans göstermesi gerektiğine inanan ve ‘yetememe’ hissine kapılan kişilerde görülür. Amfetaminin sık kullanımı ve bağımlılığa dönüşmesi psikolojik olarak birçok hasara yol açarken (halüsinasyon görme, hafıza kaybı, motivasyon kaybı, dikkat etsikliği) fiziksel olarak kalıcı beyin hasarı oluşumuna, deride iltihaplanmalara, ağız içi ve dışı yaralara da sebep olur. Amfetamin bağımlılığı, tedavi edilebilir bir hastalıktır fakat kişinin buna istekli olması ve uzman kişilerle özel bir tedaviye başlanması gerekir. Tedavi arındırma sürecinde, özellikle tedavinin ilk aşamalarında şiddetli yoksunluk yaşanması sebebiyle ilaç tedavisi yapılır ve aynı zamanda psikoterapiyle tedavi desteklenmektedir.
Metamfetamin Bağımlılığı
Metamfetamin bağımlılık riski çok yüksek uyarıcı bir maddedir. Kullanan kişide keyif ve motive edici duyguları tetikler, bu yönüyle onaylanma ihtiyacı bulunan ve hayattan keyif alma problemleri yaşayan kişilerde kısa sürede bağımlılığa dönüşür. Kişi uyarıcı maddenin etkisini yitirmesiyle ciddi bir düşüş yaşar ve bu ani duygu geçişleri, zamanla duygu durum bozukluğuna sebep olarak birçok psikolojik rahatsızlığı da ortaya çıkartır. Metamfetaminin, kokaine benzer şekilde etkileri olmakla beraber çeşidi itibariyle de (toz ve hap şeklinde) benzerlik teşkil eder fakat etkisi daha uzun sürelidir ve kokaine göre daha ucuzdur. Ucuz olması sebebiyle özellikle gençler arasında kullanımı daha yaygın görülür. Metamfetamin bağımlılığı, tedavi edilebilir bir hastalıktır fakat kişinin buna istekli olması ve uzman kişilerle özel bir tedaviye başlanması gerekir. Tedavi arındırma sürecinde yoksunluk yaşanması sebebiyle ilaç tedavisi yapılır ve aynı zamanda psikoterapiyle tedavi desteklenmektedir.
Kokain Bağımlılığı
Kokain, Erythroxylon Coca bitkisinden elde edilen yüksek uyarıcılığa sahip bir maddedir ve dünyada en yaygın şekilde kullanılan bir uyuşturucu türüdür. Kullanan kişide enerjide artış, zihinde uyanıklık verir. Kısa zamanda hatta ilk kullanımdan sonra bile bağımlılık oluşturma riski yüksektir. Düzenli kullanım sonucu vücut tolerans geliştirir ve kullanım dozu arttırılır. Yüksek doz kokain kullanımı beyinde ciddi hasar bırakır ve yoğun kullanım ölümlerle sonuçlanmaktadır. Bağımlılık geliştiren kişi kokainin etkisinin geçmesiyle ciddi bir düşüş yaşar ve bu duygu geçişleri, başta depresyon olmak üzere birçok psikolojik rahatsızlığı da beraberinde getirir. Kokainin etkisi kullanımdan itibaren 30-60 dk arası bir yükseltme yaşatır buna halk arasında sıçrama diyebiliriz. Kişi kendini bir süre çok enerjik ve özgüvenli hisseder zihni berraktır etkilerin geçmesiyle kişide iştahsızlık uykusuzluk mutsuzluk hisleri baş gösterir. Yüksek doz kullanımları takip eden birkaç saat içinde halk arasında yoksunluk krizi olarak bilinen ‘crash-çöküş’ görülür ve kişi çöküş sonrası uzun bir süre kendini fiziken ve ruhen toparlayamaz. Kokain bağımlılığı, tedavi edilebilir bir hastalıktır fakat kişinin buna istekli olması ve uzman kişilerle özel bir tedaviye başlanması gerekir. Tedavi arındırma sürecinde yoksunluk yaşanması sebebiyle ilaç tedavisi yapılır ve aynı zamanda psikoterapiyle tedavi desteklenmektedir.
